Stan zapalny oka, objawiający się przekrwieniem gałek ocznych, łzawieniem, silnym swędzeniem i pieczeniem oraz uczuciem, jakby pod powiekami tkwiły ziarenka piasku. Bakteryjnemu zapaleniu spojówek towarzyszy dodatkowo wydzielanie śluzu i ropy. Rozwinięty stan zapalny powoduje, że naczynia krwionośne oka ponad miarę wypełniają się krwią, powodując zaczerwienienie i obrzęk. Łzawienie to skutek intensywniejszej pracy gruczołów łzowych i powiekowych.
Zapalenie spojówek może mieć różne przyczyny – może być spowodowana przez czynniki infekcyjne (bakterie, wirusy, grzyby), jak i nieinfekcyjne (podrażnienia fizyczne, chemiczne i alergie).
Zapalenia infekcyjne:
- Bakteryjne. Oprócz zaczerwienienia i obrzęku pojawia się śluzowo-ropna wydzielina.
- Wirusowe. Objawia się zwykle łzawieniem, znacznym zaczerwienieniem i odczuwaniem ciała obcego pod powiekami. Zarazić się można przez kontakt ze łzami lub innymi wydzielinami innej chorej osoby. Zapalenie wirusowe może się przenieść na rogówkę, co znacznie utrudnia leczenie, a do objawów dołącza wtedy silny ból i światłowstręt, które praktycznie uniemożliwiają otwarcie oczu.
- Grzybicze. Pojawia się często po stosowaniu antybiotyków lub sterydów. Objawy są mało charakterystyczne, zwykle występuje dyskomfort i niewielki ból.
- Wywołane przez chlamydię. Występuje najczęściej po wizycie na basenie. Objawia się intensywnym przekrwieniem spojówek, obrzękiem i występowaniem śluzowo-ropnej wydzieliny.
Zapalenia nieinfekcyjne:
- Alergiczne. Objawia się pieczeniem, swędzeniem i obecnością wodnistej wydzieliny w worku spojówkowym. Występuje sezonowo (często wiosną, kiedy większość roślin zaczyna pylić). Można mieć też zapalenie alergiczne z powodu nadwrażliwości na kosmetyki lub na leki podawane miejscowo.
- Odczynowe. Spowodowane jest przebywaniem w zapylonym pomieszczeniu, wysokiej temperaturze, dymie, ostrym świetle lub też narażeniem oczu na kontakt z silnie chlorowaną lub morską wodą. Może jednak powstać również wskutek niewyrównanej wady wzroku, a także po wielogodzinnej pracy na komputerze oraz przy złej tolerancji szkieł kontaktowych. Towarzyszy mu swędzenie, pieczenie i łzawienie.
Wywołane przez niedostatek łez. Może się pojawić, kiedy organizm nie produkuje wystarczającej ilości łez lub ich skład jest niewłaściwy. Wtedy zazwyczaj dochodzi do rozwoju choroby nazywanej zespołem suchego oka.
Jak leczyć zapalenia spojówek?
Przy wszystkich rodzajach zapaleń spojówek należy oszczędzać oczy – ograniczyć ich ekspozycję na silne światło, wodę i pył, ograniczyć pracę przy komputerze, mniej czytać, nie stosować makijażu oczu oraz nie nosić szkieł kontaktowych. Wysypiać się – notoryczne niewyspanie również podrażnia spojówkę!
Jak leczyć?
Zapalenia nieinfekcyjne leczymy kroplami bez konserwantów, które nie działają alergizująco (w ich składzie jest świetlik i nagietek lekarski). Zapalenie bakteryjne i wirusowe leczymy antybiotykiem w postaci kropli lub maści. Alergiczne – doustnymi lekami przeciwhistaminowymi i przeciwzapalnymi, a zapalenie spojówek na skutek niedostatku łez – substytutami łez w postaci kropli, czyli tzw. sztucznymi łzami, które nawilżają oczy.
Co robić, jeśli mimo leczenia objawy nie ustępują?
Bezzwłocznie należy udać się do specjalisty, zaczerwienione oczy mogą bowiem świadczyć o zapaleniu rogówki, tęczówki, a nawet o ostrym ataku jaskry.