CO TO JEST JASKRA?

To choroba, spowodowana zaburzeniem odpływu cieczy wodnistej z oka. Ciecz wodnista to substancja wypełniająca przednią komorę oka. Ma za zadanie odżywianie rogówki oraz soczewki oka oraz odprowadzanie szkodliwych produktów przemiany materii. Jeśli ciecz wodnista nie jest odprowadzana, ciśnienie w gałce ocznej wzrasta, a to z kolei może uszkodzić nerw wzrokowy i komórki siatkówki, zawęża też pole widzenia i obniża ostrość wzroku. Dlatego nieleczona jaskra może być przyczyną ślepoty.

NA CZYM POLEGA LECZENIE JASKRY?

W większości przypadków leczenie zaczynamy od kropli przeciwjaskrowych. Wyjątkiem jest ostry atak jaskry, który leczy się operacyjne. Celem leczenia jest osiągnięcie ciśnienia docelowego. Ciśnienie docelowe to takie ciśnienie w oku, które nie powoduje dalszych zmian w nerwie wzrokowym, a co z tego wynika – nie pogarsza się widzenie. Jeżeli kroplami nie możemy obniżyć ciśnienia do pożądanego poziomu, proponujemy zabiegi operacyjne.

CZY JEŻELI LEKARZ ROZPOZNA U MNIE JASKRĘ, TO BĘDĘ PRZYJMOWAĆ KROPLE DO KOŃCA ŻYCIA?

Wszystkie krople podawane przy jaskrze należy brać do końca życia, bo jaskra jest choroba nieuleczalną. Dzięki kroplom zmniejsza się ciśnienie wewnątrzgałkowe, co jest jednym z czynników ryzyka rozwoju choroby. W zależności od nasilenia schorzenia, konieczne bywa przyjmowanie jednego lub dwóch rodzajów kropli. Taka terapia bywa bardzo uciążliwa dla chorych, ponieważ każdy rodzaj kropli trzeba stosować o wyznaczonych porach. Obecnie istnieją preparaty wieloskładnikowe, które upraszczają przestrzeganie zasad leczenia. Większość kropli na jaskrę nie zawiera konserwantów, a więc są to leki przyjaźniejsze dla pacjenta.

CO TO JEST OSTRY ATAK JASKRY?

Jest to chwila, w której dochodzi do całkowitego zamknięcia drogi odpływu cieczy z oka. Ból przy ataku jest bardzo silny, porównywalny z atakiem kamicy nerkowej czy zawałem serca. Trwa aż do interwencji lekarza, nie ustępuje samoistnie.

JAK SIĘ LECZY OPERACYJNIE OSTRY ATAK JASKRY?

Ostry atak jaskry leczy się operacyjnie przywracając krążenie cieczy w oku. Zabieg można wykonać laserem lub chirurgicznie. W obu przypadkach wycina się niewielką dziurkę w oku, która łączy dwie komory oka z sobą. Komorę tylną, w której produkowana jest ciecz, z komorą przednią, w której ciecz odpływa. Przypomina to trochę przepychanie zatkanego odpływu zlewu.

KTO JEST NARAŻONY NA JASKRĘ?

Fachowo nazywa się to czynnikami ryzyka zachorowania:

• jeżeli ktoś z rodziny choruje na jaskrę
• jeżeli ukończyłeś 35 lat
• jeżeli cierpisz z powodu wiecznie zimnych rąk i stóp
• jeżeli masz niskie ciśnienie tętnicze krwi (poniżej 100/70)
• jeżeli jesteś krótkowidzem i nosisz okulary minusowe powyżej -4 dioptrii
• jeżeli chorujesz na cukrzycę, miażdżycę lub nadciśnienie tętnicze
• jeśli miewasz migreny i powracające bóle głowy

Bardzo często jaskra na początku nie daje żadnych objawów, dlatego badania wśród grup ryzyka są takie ważne. Powinieneś więc robić badania u okulisty w kierunku jaskry co 2 lata do 50 roku życia, a potem – co roku.

CZY CIŚNIENIE W OKU MA COŚ WSPÓLNEGO Z CIŚNIENIEM KRWI?

Nie, to dwie osobne sprawy mierzone w inny sposób i przy innych okazjach. Badanie ciśnienia w gałce ocznej (pomiar ciśnienia śródgałkowego) powinno być częścią każdej wizyty okulistycznej – to ważne przy profilaktyce jaskry.

JAKIE SĄ OBJAWY JASKRY?

Podstępność tej choroby polega na tym, że przez długi czas może przebiegać bezobjawowo. Pierwszym niepokojącym znakiem mogą być powracające poranne bóle głowy przechodzące w migreny. Inne symptomy to pojawiające się tęczowe obwódki wokół przedmiotów oraz tęczowe plamki, a także pogorszenie widzenia i zmniejszenie pola widzenia. Takie objawy mogą rozwijać się powoli, przez kilka lat, dlatego trudno je zauważyć (tylko u 20% chorych jaskra rozwija się bardzo szybko). Nieleczona jaskra może dawać objawy takie jak zawroty głowy i nudności, intensywne i odporne na leczenie zapalenie spojówek oraz problemy z utrzymaniem równowagi. Musimy jednak pamiętać, że kiedy wystąpią objawy, nieodwracalne zmiany w oku już się dokonały. Im później zaczniemy leczenie jaskry, tym gorsze są efekty leczenia.